Ρίχνοντας το σπόρο σας
"Μα
πού ξέρετε τι σπόρος έχει πέσει στην ψυχή του για πάντα απ' το χέρι αυτού του
«γεροστρατηγού» που δεν τον είχε ξεχάσει μόλο που πέρασαν είκοσι χρόνια; Πού μπορείτε
να ξέρετε, Μπαχμούτοβ, τι σημασία θα 'χει αυτή η κοινωνία της μιας προσωπικότητας
με την άλλη στην τύχη αυτής της άλλης; Εδώ είναι μια ολόκληρη ζωή και υπάρχουν αμέτρητες
κρυφές διακλαδώσεις που δεν τις βλέπουμε. Ο καλύτερος σκακιστής μπορεί να προβλέψει
μερικές μονάχα κινήσεις∙ οι εφημερίδες γράφανε για ένα Γάλλο σκακιστή που
μπορούσε να προβλέψει δέκα κινήσεις και το θεωρούσαν θαύμα. Εδώ όμως πόσες
είναι οι κινήσεις και πόσα τα άγνωστα για μας; Ρίχνοντας το σπόρο σας, ρίχνοντας την «αγαθοεργία» σας, την καλή σας
πράξη μ' όποια μορφή και να 'ναι,
δίνετε ένα μέρος της προσωπικότητάς σας και παίρνετε ένα μέρος από μιαν άλλη∙ κοινωνείτε ο ένας του άλλου.
Λίγη προσοχή ακόμα κι ανταμείβεστε κιόλας με μια καινούργια γνώση, με τις πιο
αναπάντεχες ανακαλύψεις. Τέλος, θ' αρχίσετε το δίχως άλλο να βλέπετε το έργο
σας σαν μια επιστήμη∙ θα κλείσει μέσα της όλη σας τη ζωή και μπορεί να γεμίσει όλη
τη ζωή σας. Απ' την άλλη μεριά, όλες σας
οι σκέψεις, όλοι οι σπόροι που ρίξατε —και που ίσως να τους έχετε κιόλας ξεχάσει
—θα ριζώσουν και θ' αναπτυχθούν, αυτός
που τους δέχτηκε από σας, θα τους
μεταδώσει σε άλλον. Και πού ξέρετε
ποια θα 'ναι η συμμετοχή σας στο μέλλον και στις τύχες της ανθρωπότητας; Κι αν η γνώση και το ισόβιο αυτό έργο θα
σας ανυψώσουν τελικά ως το σημείο να 'σαστε σε θέση να ρίξετε έναν τεράστιο
σπόρο, ν' αφήσετε σαν κληρονομιά στον κόσμο μια τεράστια σκέψη, τότε..."
Φιόντορ Ντοστογιέφσκι (Фёдор Достоевский), Ο ηλίθιος (1868)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου